الهام جدید تیلور سوئیفت از تراژدی شکسپیر
«سرنوشت اُفلیا» و ریشه‌های واقعی پشت آن
تیلور سوئیفت بار دیگر به سراغ ادبیات کلاسیک رفته است. در آلبوم جدیدش با نام The Life of a Showgirl، ترانه آغازین «The Fate of Ophelia» ادای دینی است به یکی از تلخ‌ترین چهره‌های شکسپیر؛ دختری که پس از مرگ پدرش، در جوی آبی غرق می‌شود.
سوئیفت در گفت‌وگویی با پادکست New Heights تأیید کرد که این ترانه از هملت الهام گرفته است، اما شنوندگان با دقت در متن آهنگ، آن را استعاره‌ای از نجات احساسی خواننده به دست نامزدش، تراویس کلسی، دانسته‌اند.
اما اُفلیای واقعی چه کسی بود؟
تاریخ‌دانان چندین روایت درباره‌ی منشأ واقعی این شخصیت دارند. یکی از جذاب‌ترین آن‌ها مربوط به جِین شکسپیر (Jane Shaxspere) است؛ دختربچه‌ای دو سال و نیمه که طبق گزارش یک بازپرس در سال ۱۵۶۹ هنگام چیدن گل‌های همیشه‌بهار کنار نهر افتاد و غرق شد. تشابه نام او با شکسپیر باعث شده برخی گمان کنند شاید خویشاوندی دوری با نمایش‌نامه‌نویس داشته و الهام‌بخش مرگ اُفلیا بوده است.
بااین‌حال، برخی محققان احتمال می‌دهند کاترین هملت (Katharine Hamlet) که در سال ۱۵۷۹ در رودخانه Avon غرق شد، الگوی اصلی شکسپیر بوده باشد؛ حادثه‌ای که در نزدیکی زادگاه او رخ داد و ممکن است نوجوانی وی را تحت تأثیر قرار داده باشد.
«مرگ بر اثر غرق‌شدن در آن دوران امری رایج بود؛ زنان هنگام آب‌کشی یا مردان در مسیر کار، به سادگی جان خود را از دست می‌دادند.» — استیون گان، مورخ دانشگاه آکسفورد
وقتی مدل نقاشی، قربانی اُفلیا شد
بیش از دو قرن بعد، نقاش انگلیسی جان اورت میله‌ز (John Everett Millais) در سال ۱۸۵۱، مدل جوانی به نام الیزابت سیدال (Elizabeth Siddal) را برای بازسازی صحنه مرگ اُفلیا به کار گرفت. سیدال ساعت‌ها در وان آبی سرد ماند تا ژست طبیعی ایجاد شود، اما در نهایت به ذات‌الریه دچار شد و سال‌ها بعد از اعتیاد به داروی لادانوم درگذشت. برخی مورخان مرگ او را تصادفی نمی‌دانند.
با همه این روایت‌ها، ترانه سوئیفت بیشتر به نسخه ادبی شکسپیر وفادار مانده است؛ اما مرگ اُفلیا همچنان مرزی مبهم میان واقعیت و خیال، و الهامی ابدی برای هنرمندان از قرن شانزدهم تا امروز باقی مانده است.
